Cultuur is nodig. Cultuur is een basisrecht

Iedereen heeft recht op culturele en maatschappelijke ontplooiing. Voor Groen is het de taak van het stadsbestuur om dat recht te garanderen voor iedere Antwerpenaar. Kunst en cultuur zijn ook onlosmakelijk verbonden met een gezonde democratische samenleving. Kunst en cultuur in al hun facetten verrijken onze samenleving. Investeren in kunst en cultuur is investeren in onze stad en haar inwoners.

Hernieuwde balans voor onze bruisende cultuurstad

De diversiteit van het culturele aanbod in Antwerpen is onze grote troef. In Antwerpen vind je werkelijk alles. Beroemd zijn de grote cultuurtempels zoals het MAS, de Vlaamse Opera, het Middelheimmuseum, het Red Star Line Museum, De Singel, de Modeacademie, het Antwerp Symphony Orchestra, het Toneelhuis en het Opera Ballet Vlaanderen.

Maar Antwerpen heeft ook verborgen parels zoals kleine theatercafés, eigenzinnige galerieën, kleine platenlabels, arthousecinema’s, eigenzinnige modeontwerpers, een bloeiende muziekscene, een bruisende nachtcultuur en veelbelovend lokaal jong talent. Antwerpen is ook een broedplaats voor amateurkunsten met meer dan 500 amateurverenigingen.

Die diversiteit willen we uitspelen en versterken. Zoals Antwerpen een stad is van meer dan 170 nationaliteiten, zo kan Antwerpen een stad zijn van nog meer culturele stromingen. Met grote cultuurspelers die de lead nemen en kleinere die volop experimenteren. Dat rijke aanbod willen we koesteren en vernieuwen.

Maar dit evenwicht is de laatste jaren verwaterd door besparingen en het schofferen van de cultuursector. Groen wil die balans herstellen door opnieuw financiële ruimte te creëren voor kunstprojecten van nieuwe makers, aandacht te schenken aan erfgoed en in te zetten op kleinschalige en buurtgerichte activiteiten.

• We voorzien opnieuw volwaardige projectmiddelen voor cultuur. We stappen af van het 'gemengde' model van het Fonds Nieuwe Makers, waarbij indieners ook juryleden zijn en voeren opnieuw een professionele en onafhankelijke jury in. Met een substantiële verhoging van het budget zorgen we ervoor dat een brede waaier van projecten aan bod kan komen en positief beoordeelde aanvragen effectief gehonoreerd kunnen worden.
• We besteden extra aandacht aan nieuwe makers en kleinere spelers in de sector en verankeren een evenwichtig beleid voor alle kunstdisciplines in de ondersteuningsreglementen.
• We maken werk van een evaluatie en afstemming van subsidielijnen voor amateurkunsten, om ze beter toegankelijk te maken en de kennis bij de stedelijke ambtenaren hierover te verbeteren. We behouden het Fonds voor Talentontwikkeling.
• We zetten zowel onze grote cultuurtempels als onze verborgen parels in de picture.

Dialoog als startpunt, want cultuur maken we samen

Groen wil de samenwerking tussen het stadsbestuur en de culturele sector herstellen met wederzijds respect en dialoog. We streven naar co-creatie en een hernieuwde visie binnen de administratie, met concrete en meetbare engagementen.

•  We geven een volwaardige plaats aan inspraak én cocreatie op stedelijk en op districtsniveau en betrekken daarbij een zo ruim mogelijke groep van Antwerpenaren. We herwaarderen de adviesraden en zetten actief in op dialoog en verbindend taalgebruik. We zetten de professionalisering van de adviesraden verder door een betere ondersteuning van het Antwerps Kunstenoverleg (AKO) en Fameus. Dat betekent een meer proactieve benadering bij het vragen van adviezen, het respecteren van deadlines en het transparant in dialoog gaan over adviezen en aanbevelingen.
• Cultuur is geen hokje. We stimuleren samenwerking met andere beleidsdomeinen binnen de administratie. Er worden veel kansen gemist om bijvoorbeeld naar opportuniteiten te zoeken samen met de diensten Jeugd, Onderwijs, Nachtleven …
• Vanuit de stad sporen we ook co-creatie binnen de sector aan. Dat betekent meer aandacht voor initiatieven die verschillende werelden met elkaar verbinden, zoals samenwerkingen tussen de professionele sector en de amateurkunsten, of tussen gevestigde waarden en opkomend talent.

Meer aandacht voor de bewoners

Het cultuurbeleid in Antwerpen is er uiteraard voor de (internationale) bezoekers van onze stad, maar in de eerste plaats toch voor de Antwerpenaar zelf. Kunst en cultuur vormen het cement van onze samenleving en zorgen voor verbinding. Daarom zetten we sterk in op cultuurparticipatie. We verlagen drempels tot cultuurbeleving en zorgen voor evenementen die lokaal verankerd zijn.

• We benutten de culturele centra beter. Er is veel ruimte vrij in de gekende cultuurhuizen, maar vaak ontbreekt er personeel om invulling non-stop te garanderen ten voordele van lokale verenigingen of makers.
• Borgerhout is het enige district dat recht heeft op een Cultureel Centrum maar er geen heeft. De functie wordt vervuld door een ‘gespreid CC’, ’t Werkhuys, De Roma, Rataplan. We houden vast aan die oplossing maar geven Borgerhout voortaan wel evenveel middelen als de districten met CC (voor infrastructuur en personeel).
• We kiezen steevast voor een breed aanbod doorheen de hele stad, met veel kleur, voor een divers publiek, met zowel bekende namen als nieuwe ontdekkingen, op onverwachte locaties en met aandacht voor toegankelijkheid en duurzaamheid in alle betekenissen van het woord. Iedereen moet zijn gading kunnen vinden. We verwachten van cultuurhuizen een divers aanbod en waar het kan ook een divers publiek.
• We zorgen voor een beter evenwicht bij de organisatie van evenementen en cultuurfestivals doorheen het jaar en de districten. We gaan terug voor een volwaardige, toegankelijke cultuurkalender tijdens de vakanties gericht op bewoners en lokaal talent. Grotere evenementen (zoals De Reuzen) mogen niet ten koste gaan van budgetten voor kleinschalige initiatieven.
• We stimuleren cultuurspelers om aandacht te hebben voor meertaligheid van cultuur(producties). Als stad geven we het goede voorbeeld door sterker in te zetten op meertaligheid in het stedelijke aanbod. We maken daarom ook een grondige evaluatie van het uitgerolde bibplan. We focussen op een hedendaagse aanpak met aandacht voor ontmoeting, meertaligheid, toegankelijkheid en een gezonde balans tussen analoog en digitaal.
• We detecteren de buurten waar geen bib is op maximaal 15 minuten stappen, en vullen de leemte. Het masterplan voor de bibliotheek in oud-Borgerhout wordt grondig geëvalueerd. In plaats van een nieuwbouw op de Moorkenssite wil Groen open ruimte en geld sparen door de nieuwe bib onder te brengen in een bestaand gebouw. Er komen opnieuw bibbussen die de basisscholen bedienen. We bekijken samen met de Antwerpse basisscholen of en hoe het aanbod van de bib naar scholen structureel kan worden verbeterd, en zo nodig sturen we bij.
• We bouwen verder op de verschillende masterplannen vanuit de sector.

Ruimte voor kunst

Kunst op straat is een toegankelijke manier om mensen met kunst in contact te brengen. Veel kunstenaars en verenigingen in Antwerpen hebben te maken met ruimtegebrek voor repetities, tentoonstellingen, toonmomenten … terwijl er veel leegstaande gebouwen zijn. We kiezen voor duurzame oplossingen, zoals renovatie en herbestemming van gebouwen, en richten ons op het tekort aan goed uitgeruste depotruimte voor musea en erfgoedorganisaties.

• We maken een uitgebreid masterplan Ruimte voor cultuur op. Dit is een breed verhaal over musea, podia, depotruimte, ateliers, repetitielokalen …
• We onderzoeken hoe we door het creatief gebruik van leegstaande panden verloedering kunnen voorkomen. Denk maar aan Stormkop of de Zomerfabriek. De uitverkoop van het stedelijk patrimonium moet stoppen.
• We zetten in op bespeelbare kunst in de publieke ruimte als een manier om kunst letterlijk dicht bij de kinderen te krijgen.
• We sluiten weer aan bij de traditie om poëzie en woord in onze straten te brengen door het stadsdichterschap opnieuw actief te ondersteunen.
• We maken meer ruimte voor bottom-up initiatieven. Het stadsbestuur stelt zich op als een actieve en constructieve gesprekspartner voor experimenten en 'ruwe' plekken.
• We pleiten voor een specifieke uitleendienst voor amateurkunstenaars. Deze uitleendienst bevat typische materialen voor de verschillende disciplines van de amateurkunsten.
• We breiden het wijkgericht cultuuraanbod uit naar alle districten en wijken in de stad, en verstevigen de culturele ontmoetingscentra met extra middelen en personeel. Waar blinde vlekken zijn, kunnen nieuwe culturele ontmoetingscentra komen.
• We verbeteren de Zaalzoeker voor het zoeken en huren van geschikte zalen.

Cultuur in het onderwijs

Het onderwijs is een perfecte plek om kennis te maken met kunst en cultuur. En andersom kunnen kunst en cultuur hun publiek verbreden. Een sterke kruisbestuiving tussen onderwijs en cultuur is verrijkend voor beiden.

• We ondersteunen actief kunst- en cultuurparticipatie binnen het dagonderwijs. We zetten o.a. in op museumbezoek en schoolvoorstellingen i.s.m. alle betrokken partners. Elke leerling moet minstens één keer per trimester op cultuuruitstap. We benadrukken ook het belang van vorming en ondersteuning van leerkrachten om cultuur een volwaardige plaats te geven op school.
• We verlagen de drempel van het Deeltijds Kunstonderwijs. We versterken ook het non-formeel kunsteducatief aanbod, bijvoorbeeld in de context van de brede school.

Erfgoed bewaken en bewaren

De rijke en lange geschiedenis van Antwerpen weerspiegelt zich in het waardevolle onroerende patrimonium, zowel boven als onder de grond, waar we met recht trots op zijn. Maar te vaak wordt ons erfgoed nu deel van private ontwikkelingsprojecten.

• De stedelijke overheid speelt een belangrijke rol in de vrijwaring van het onroerend erfgoed, zodat ook de toekomstige generaties ervan kunnen genieten. Dit betekent ook dat we een duurzaam beleid ontwikkelen voor actuele of nieuwe artistieke projecten in de stad.
• We strijden voor een bestendiging van de publieke functie zodat het waardevolle stadspatrimonium maximaal opengesteld en toegankelijk is, en niet enkel te bezichtigen tijdens speciale dagen of via reservatie. De stad moet maatregelen nemen om private spelers te verplichten dit erfgoed publiek toegankelijk te maken.
• Het beleid rond het immaterieel erfgoed van onze vele inwoners verdient meer aandacht en middelen. Dit geldt voor heemkundige kringen en traditionele verenigingen, maar ook voor organisaties die de diverse culturele tradities, migratie- en vluchtverhalen van vele Antwerpenaren willen documenteren en delen.
• We maken middelen vrij voor het behoud van waardevolle winkelinterieurs als bijzonder stedelijk erfgoed.