Een duidelijke visie

• Het voltallige schepencollege is verantwoordelijk voor een structureel sociaal beleid. We zorgen ook voor een preventief beleid in alle beleidsdomeinen omdat we geloven dat het voorkómen van armoede de meest effectieve vorm van armoedebestrijding is. Zo voorkomen we bijvoorbeeld schooluitval en huisuitzetting.
• We bepleiten een radicale ommezwaai naar een integrale wijkwerking, op maat van alle bewoners. We volgen sociale organisaties in hun wijkgericht werken. We focussen op maatregelen in het kader van die wijkwerking, recht op sociale en juridische bijstand, en de toenemende digitalisering. We letten erop dat bewoners ook nog op de nodige plekken anoniem terecht kunnen. Kortom, we werken drempels weg zodat iedereen kan beschikken over de juiste informatie en rechten.
• We betrekken bewoners in moeilijkheden zelf bij het vinden van oplossingen voor hun situatie. We geven mensen de kans en hulp om stapsgewijs samen problemen op te lossen. Dat vraagt tijd. Mensen in kwetsbare posities hebben hulp en tijd nodig.
• We garanderen een traject op maat van het individu, door ruimte te creëren om te focussen op één probleem tegelijkertijd. Een traject al dan niet succesvol doorlopen is geen eindpunt. We zien nazorg als een vorm van preventie. Tegenover de huidige versnippering zetten we het principe van 1 cliënt = 1 (maatschappelijk) werker.
• We pleiten voor meer ‘generalisten’ bij de ondersteuning van mensen in armoede. We hebben het niet enkel over een generalistisch onthaal. Er is nood aan veel meer vertrouwenspersonen. Vertrouwenspersonen bewaken en realiseren proactief rechten van kwetsbare mensen.
• We zetten echt in op administratieve vereenvoudiging en automatische toekenning van rechten. We bannen onnodige administratieve lasten voor werker en cliënt.
• Een vereenvoudiging van de verschillende sociale maatregelen is absoluut noodzakelijk om een effectief sociaal beleid te kunnen voeren. De verschillende maatregelen moeten inzichtelijk zijn voor zowel hulpvrager als hulpverlener.

Structureel sociaal beleid

Groen kiest voor een structureel beleid in plaats van tijdelijke projectjes en hecht waarde aan transparantie en meetbare resultaten. We vervangen de huidige bureaucratie door wetenschappelijk onderbouwde methoden, met erkenning dat niet alles meetbaar is.

• We pleiten daarom voor een stad die de armoedebarometer (die de armoede in de stad meet) actief opvolgt en op basis van noden die uit die barometer blijken waar nodig bijstuurt.
• We voeren ook een armoede- en discriminatietoets in die we niet alleen toepassen op het sociaal beleidsplan, maar op elke toekomstige beleidsmaatregel die we de komende 6 jaar zullen nemen.
• We maken een sociaal meerjarenbeleidsplan. Dit plan wordt opgemaakt in samenspraak met de stadsdiensten (sociale centra of het vroegere OCMW, Huizen van het kind enz.), de sociale organisaties, inwoners, ervaringsdeskundigen en academici. We maken gebruik van ervaringskennis. Verenigingen waar armen het woord nemen, krijgen tijd en ruimte om die kennis verder te ontwikkelen. De verschillende partners lijsten in overleg de uitdagingen op. Mogelijke antwoorden hierop formuleren we in concrete en becijferde acties en een strak tijdspad, opgevolgd door de armoedebarometer.
• De stad zorgt voor financiële bestaanszekerheid bij de middenveldorganisaties die actief zijn rond sociaal beleid. De stad sluit afsprakennota’s van minimum 3 jaar af. Stijgende personeelskosten worden door middel van indexering echt verrekend.
• De stad neemt de regierol van dit sociaal beleidsplan voor haar rekening en zal in dialoog bekijken wie welke acties uitvoert. Waar nodig blijft de stad uitvoerder. Er is een permanent overlegorgaan tussen stad, sociale organisaties/burgerorganisaties en mensen in kwetsbare posities. Dat overlegorgaan volgt de acties uit het meerjarenplan op en stuurt bij. De sociale organisaties zijn dus niet alleen uitvoerder. Ze zijn ook een belangrijke bron van kennis en expertise én worden als volwaardige partners betrokken bij de opmaak, uitvoering en evaluatie van het sociaal beleidsplan.
• Groen erkent de kritische rol van sociaal werk als middel tot continue bijsturing en verbetering.

Toegankelijke dienstverlening

Groen streeft naar een rechtvaardige stad met toegankelijke dienstverlening voor iedereen. We zetten in op wijkgericht beleid, participatie en samenwerking tussen inwoners, stad en sociale organisaties. Stadsdiensten moeten geïntegreerd en afgestemd zijn op de behoeften van de wijk.

• Stadsloketten krijgen ruime openingsuren waar je zowel met als zonder afspraak terecht kan. Je kan er ook hulp krijgen om je papieren in te vullen. Stadsdiensten gaan voor een veel meer preventieve aanpak (o.a. rond uithuiszettingen, aanstaande ouders, gezinscoaching, het tegengaan van isolement). Digitale dienstverlening is nooit een excuus om te besparen op de stadsloketten. Wie digitaal ongeletterd is, heeft ook recht op toegankelijke dienstverlening.
• Om zoveel mogelijk mensen toegang tot de digitale dienstverlening te gunnen, pleit Groen ervoor om de webpunten op laagdrempelige ontmoetingsplekken verder te promoten en te ondersteunen, zodat mensen digitale vaardigheden kunnen leren of bijschaven. Het aanbieden van digitale infrastructuur zoals computers en printers in zorgcentra, dienstencentra, culturele centra, scholen en bibliotheken is in dit kader enorm belangrijk, ook buiten de kantooruren.
• Buurtregisseurs en stadsmariniers worden wijkcoördinatoren met ruime bevoegdheden. Ze organiseren en faciliteren samenwerking tussen stadsdiensten onderling en samenwerking met sociale organisaties.
• We willen een wijkontmoetingscentrum in elke wijk, waar bewoners terechtkunnen voor eenvoudige ontmoetingen, buurtactiviteiten en vragen over hulp- en dienstverlening. Deze centra zijn waar mogelijk geënt op de reeds aanwezige ‘veilige plekken’ voor kwetsbare buurtbewoners.
• Een essentieel onderdeel van een dergelijk ontmoetingscentrum is een onthaal met een toegankelijk sociaal infopunt waar bewoners met de meest uiteenlopende vragen terechtkunnen, gaande van het zoeken van een zaal tot een vraag over schulden of belastingen. Een samenwerking van stadsdiensten, organisaties uit het middenveld met een hart voor mensen en vrijwilligers organiseren dit sociaal infopunt. Ze organiseren permanenties waar mensen terechtkunnen voor een basisdienstverlening. Hier kunnen we mensen helpen voor wie de afstand naar het districtshuis, het sociaal centrum of het digitale loket te groot is.
• De stad moet het belang van onthaal- en loketmedewerkers erkennen. Zij krijgen voldoende vorming en ondersteuning om een laagdrempelige dienstverlening met oog voor diversiteit aan te bieden.
• De stad Antwerpen behoort een voortrekkersrol te spelen binnen de ontwikkeling van een geïntegreerd breed onthaal in samenwerking met het middenveld en steunend op de brede ervaring hierrond. Onder meer de sociale centra, Huizen van het Kind en districtshuizen worden gescreend op de mate waarin ze hun onthaal organiseren. De stad neemt acties om in elk van deze diensten een warm onthaal te kunnen bieden.

Recht op sociale bijstand en hulp

Een rechtvaardige samenleving begint met een solide sociaal vangnet dat rechten en ondersteuning garandeert. Sociale bijstand is het laatste vangnet van onze sociale zekerheid. We blijven pleiten voor een verhoging van alle inkomens tot de Europese armoedegrens.

• We nemen in Antwerpen onze verantwoordelijkheid op door het vereenvoudigen en verhogen van de aanvullende steun van het OCMW. Die aanvullende steun wordt gebruikt voor het verhogen van het inkomen tot een menswaardig inkomen van alle leefloongerechtigden, werklozen, gepensioneerden of mensen met een laag inkomen uit arbeid.
• Groen ijvert voor minimale schorsingen van het leefloon. Enkel bij flagrante fraude zijn schorsingen verantwoord. Schorsingen moeten voldoende schriftelijk en gedetailleerd gemotiveerd worden. Kinderen mogen nooit de dupe zijn van de schorsing van het leefloon.
• Leefloon is een individueel recht voor iedereen. Groen ziet het leefloon als een hefboom om je leven weer op te bouwen. We gebruiken de referentiebudgetten als richtsnoer. Wanneer mensen met hun inkomen onder deze referentienorm liggen, hebben ze recht op een leefloon. Komen ze door dat toekennen van een leefloon met hun inkomen boven de referentienorm, dan wordt dit niet afgestraft. Dit is dan een extra hefboom om hun leven weer uit te bouwen.
• Als stad maken we werk van proactieve rechtenverkenning. Of een Antwerpenaar recht heeft op een bepaalde ondersteuning wordt automatisch meegenomen in het sociaal onderzoek. De stad blijft bij de Vlaamse overheid pleiten om de automatische rechtentoekenning op Vlaams niveau mogelijk te maken.
• We zetten in op de uitbouw van sociale kruideniers als menswaardig alternatief voor de voedselbedeling. De stad ondersteunt partners die dit willen opnemen. Waar partners ontbreken, neemt de stad dit zelf op. We onderschrijven het platform ‘noodhulp onder protest’ als een voorlopig noodzakelijk kwaad. De stad ondersteunt armoedeorganisaties met voedselbedeling. Tegelijkertijd maakt de stad een concreet plan voor oplossingen op lange termijn, waardoor dergelijke noodhulp niet meer nodig is.
• De stad moet werk maken van een ruim aanbod aan schuldpreventie, schuldhulpverlening en schuldbemiddeling. We ondersteunen Antwerpenaren bij de afbouw van hun schuld. Voor inwoners met schulden bij de stad werken we het principe ‘eenheid van schuld' verder uit. Verder onderzoeken we een partnerschap met andere schuldeisers: als blijkt dat mensen ernstige financiële problemen hebben, bundelen we met hun akkoord de schulden om bijkomende kosten te vermijden. Experimenten rond schuldhulpsanering (schuldsaneringsbudget, schuldsaneringskrediet en schuldovername) rolt de stad breder uit.
• De stad geeft het voorbeeld en neemt mensen met een arbeidshandicap aan op alle niveaus. Ondernemers worden gestimuleerd om mensen met een beperking in dienst te nemen.
• De stad ondersteunt organisaties voor personen met een beperking. Zo maken we bijvoorbeeld projecten zichtbaar die via allerlei vormen van tewerkstelling inclusie van mensen met een arbeidshandicap nastreven. We zoeken actief mee naar mogelijkheden om als overheid producten en diensten uit de arbeidszorg en sociale economie aan te kopen en te verkopen aan burgers.
• We zetten vanuit OCMW actiever en pro-actiever in op preventie van uithuiszetting op de private huurmarkt, zodat kwetsbare gezinnen niet in een neerwaartse spiraal terechtkomen. We voorzien extra begeleiders om gezinnen met huurachterstal op de private huurmarkt te begeleiden.
• Het OCMW tracht mensen outreachend te bereiken bij een dreigende uithuiszetting. De OCMW’s en het CAW werken samen binnen een geïntegreerd breed onthaal (GBO).
• We willen dakloosheid beëindigen. We gaan daarbij uit van het wonen-eerst (housing first) idee. Hiervoor voorzien we een aanbod van verschillende opvang- en woonvormen op maat van de toekomstige bewoner met oog voor kwaliteit en privacy. Door te voorzien in de primaire behoeften zoals gepaste huisvesting kunnen die mensen zich focussen op de andere problemen die aan de basis liggen en zo op een duurzame manier de draad weer oppikken. We voorzien steeds in de noodzakelijke begeleiding om het wonen succesvol te maken.
• We garanderen de werking van het Zorghostel en KADANS Wonen en voorzien meer ondersteuning voor deze initiatieven. Ze bieden een specifieke woonvorm aan voor dak- en thuislozen met meervoudige problemen waaronder een chronische verslaving, al dan niet in combinatie met psychiatrische problemen.
• De nachtopvang is heel het jaar open voor iedereen die in Antwerpen op straat moet slapen. We zien de opvang als een tijdelijke noodzakelijke oplossing. Mensen verblijven er zo kort mogelijk en we zorgen binnen de 3 maanden voor een kwalitatieve woonoplossing op maat. De nachtopvang biedt aan alle bewoners de nodige privacy en veiligheid door het aanbieden van éénpersoonskamers, koppelkamers en meerpersoonskamers. Voor dakloze families voorzien we kleine wooneenheden voor een zo kort mogelijk verblijf. Huisdieren krijgen een plek binnen de gebouwen van de opvang zelf.