Als we de modal split willen verbeteren en jongeren terug op tram en bus willen krijgen, moet de stad dus dringend ingrijpen.

Als er één onderwerp was waar we het tijdens de verkiezingsdebatten over eens leken te zijn, was het wel dat het openbaar vervoer in Antwerpen ondermaats is. “Een wereldstad onwaardig,” zo zei burgemeester Bart De Wever (N-VA) op Radio 1 tijdens een debat tussen ons beiden. En hij heeft gelijk. De harde cijfers spreken voor zich.

In het bijzonder bij jongeren daalde het gebruik de afgelopen tien jaar aanzienlijk: waar in 2010 nog 50,8% van de jongeren de tram of bus nam om naar school te gaan, is dat in 2023 nog maar 27%. Een forse daling dus. Ook het aantal Antwerpse jongeren met een Buzzy Pazz piekte voor het laatst in 2010. (Antwerpse Monitor / Stad in Cijfers)

De cijfers zijn duidelijk: er is nood aan een positieve impuls om het tij te keren, zeker bij jongeren. Tijdens de campagne werd daarbij steeds verwezen naar de nieuwe minister van Mobiliteit, die uit Antwerpen komt, en een forse bijkomende enveloppe voor het openbaar vervoer. We zouden wel eens zien wat we zouden zien.

Tot nu toe merken we er nog niet veel van: de roltrappen blijven stuk, er komen zware restauratiewerken aan de premetro, de kwaliteit van het openbaar vervoer in Antwerpen blijft ondermaats. En in die context is er al wél een heel duidelijke beslissing genomen: een forse prijsstijging bij De Lijn. Terwijl de kwaliteit van het openbaar vervoer achteruitgaat en in Antwerpen nog eens extra verslechtert, stijgt de prijs voor jongeren onder de 18 jaar met 18% tot 20%. Dat betekent een stijging van maar liefst 43 euro per jaarabonnement per jongere onder de 18 jaar, of een halve euro per ticket.

Zeker na alle beloftes in de verkiezingscampagne zou je van de grootste stad van Vlaanderen toch verwachten dat ze actie onderneemt?

Maar groot was onze verbazing toen we ontdekten dat zowat elke centrumstad in Vlaanderen kortingen geeft aan jongeren via een derdebetalerssysteem. In steden als Gent, Leuven en Hasselt krijgen jongeren een stevige korting op hun Buzzy Pazz, of zelfs een volledig gratis abonnement. In maar liefst 140 Vlaamse gemeenten wordt een vorm van financiële tegemoetkoming voorzien. Antwerpen is één van de twee centrumsteden zonder een derdebetalerssysteem voor openbaar vervoer. Met andere woorden: Antwerpse jongeren betalen zowat de hoogste prijs voor openbaar vervoer in Vlaanderen. Dat is toch onbegrijpelijk.

Onze vraag is dan ook evident. Wij vragen dat Antwerpen, net als de andere centrumsteden, financieel tussenkomt in de Buzzy Pazz voor jongeren. De cijfers zijn duidelijk: dit beleid – met dalende dienstverlening en stijgende ticketprijzen – zal jongeren nog verder wegduwen van het openbaar vervoer. Een stad waar het openbaar vervoer nu al ondermaats is, kan niet tegelijk de hoogste prijs van Vlaanderen vragen aan haar jongeren.