Begrotingsoefening bij Antwerpse politie doet alarmbellen afgaan

08 Mei 2025

Begrotingsoefening bij Antwerpse politie doet alarmbellen afgaan

Groen vraagt meer transparantie en themacommissie over politiebegroting 

De spaarpot van de Antwerpse politie blijkt helemaal leeg. Het reservefonds is opgedroogd, terwijl de structurele tekorten zorgen voor een begroting die in 2025 niet meer in evenwicht geraakt. De Antwerpse politie wordt zo gedwongen om de tering naar de nering te zetten.

De besparingsoefening mag niet ten koste gaan van een toegankelijke dienstverlening, de aanspreekbaarheid van politie op straat of de bereikbaarheid van de loketten of contactlijnen. Groen eist volledige transparantie en een duidelijke toelichting van burgemeester Van Doesburg en schepen van Financiën Koen Kennis over de huidige situatie en de beleidskeuzes die voorliggen.

In 2021 zat er nog 49,8 miljoen euro in de reservepot van de Antwerpse politie. Die buffer diende om onvoorziene risico's en kosten op te vangen. In minder dan vijf jaar tijd is die nagenoeg leeg. Door een structureel tekort op de begroting is er nu geen marge meer voor 2025. Een belangrijk deel van de verklaring ligt bij de toename aan overuren en weekendwerk. Voor 2025 worden opnieuw 32 miljoen euro extra aan overuren, weekend- en nachtwerk ingeschreven in de begroting. Ter vergelijking: in 2012 bedroegen deze vergoedingen nog 18,6 miljoen euro. Het is een structurele meerkost geworden die de laatste jaren onder de radar de reserves volledig opsoupeerde.

Hoe kon dit zo escaleren op zo’n grote en belangrijke uitgavenpost in de stedelijke boekhouding? De Antwerpse politiebegroting bedraagt jaarlijks ongeveer 375 miljoen euro, en toch is ze meer dan ooit een black box geworden voor de buitenwereld en de oppositie.

De tanende transparantie onder het bestuur van De Wever is zorgwekkend. Met het ontbreken van een aparte politieraad, de jarenlange vertraging in de jaarrekeningen (de laatste goedgekeurde dateert van 2021) en de inkanteling van de financiële rapportering in de globale stedelijke begrotingsdebatten, is het politiek en financieel toezicht op de politie sluipend stilgevallen. Als Groen-fractie willen wij alle aspecten van de stad transparant kunnen controleren. Deze cijfers tonen aan dat meer controle geen overbodige luxe is. Het zou evident moeten zijn dat er jaarlijks een aparte themacommissie Politie komt, waar begroting en jaarrekening worden voorgelegd en toegelicht – de cijfers én de plannen erachter.

Het is de taak van de politiek om de grote lijnen uit te zetten, maar ook om te waken over een gezond financieel beleid. Zonder tijdige jaarrekeningen kan je geen goed bestuur garanderen. De innige relatie tussen het stadsbestuur en de politietop is de laatste jaren te groot geworden. De politie is te veel verveld tot een politiek project van de voormalige burgemeester – en dat is op alle vlakken een bijzonder ongezonde evolutie.

We zien bovendien een breder patroon. Terwijl er met geld wordt gesmost voor prestige- en troetelprojecten, moet voor de dienstverlening aan de burger alles tot op de cent verantwoord en geoptimaliseerd worden. Daar is er nooit ruimte voor bijpassing.

Het stadsbestuur – met schepen Kennis op kop – creëert al jaren mist rond de criteria die het hanteert. De goed- of afkeuring van financiële dossiers gebeurt niet transparant. Vragen worden niet beantwoord, Inspectie Financiën wordt niet altijd gerespecteerd of veel te laat betrokken, en het inzagerecht van raadsleden wordt vaak enkel achter gesloten deuren toegestaan. Het ene dossier stuikt in elkaar, het andere gaat in tegen elk gezond verstand – met miljoenen kosten voor de Antwerpenaar, die ondertussen de dienstverlening op sociaal en maatschappelijk vlak ziet verdwijnen.

Voorbeelden zijn legio: de mislukte uitkanteling van de toeristische dienst (Antwerp Experience), het gefaalde project op de Kielsevest, de geschrapte kaaitunnel, de immens dure parking aan het Loodswezen of de politietoren zelf, de vrijblijvende miljoenen naar Antwerp Convention Bureau of de lakse stedelijke houding ten aanzien van projecten als Botanic Sanctuary Hotel of Waterlink/Ekopak. De rode draad is te vaak dat de persoonlijke voorkeurprojecten en -partners van de schepenen genieten van minder controle, amper handhaving en meer geld. Het gevolg: geldverspilling en kostelijke bijsturingen.

Gezien de budgettair zorgwekkende situatie dringt zich de vraag op of het college nu van plan is een stadscommissaris te sturen richting de politietoren. In het recente debat in de gemeenteraad hebben we al gewezen op het groeiende aantal stadscommissarissen die nu afgevaardigd worden naar allerlei sport-, cultuur- en jeugdorganisaties. Controle is uiteraard goed, maar dat vereist ook een consequent beleid dat steeds uitgaat van het algemeen belang van onze stad. Dit dossier toont aan dat die financiële onderbouw dat doel niet altijd dient.