"Het Antwerpse stadsbestuur kan zich niet langer op de vlakte houden wanneer het gaat over diamantaire connectie tussen Antwerpen, Putin en de oorlog in Oekraïne. De reputatie van onze stad als diamantstad staat op het spel."

Na de duidelijke oproep van president Zelenski gisteren in het federale parlement, vindt Groen Antwerpen het dringend tijd om commerciële, diplomatieke en politieke hefbomen in te zetten. Gemeenteraadslid Niel Staes: "Het Antwerpse stadsbestuur kan zich niet langer op de vlakte houden wanneer het gaat over diamantaire connectie tussen Antwerpen, Putin en de oorlog in Oekraïne. De reputatie van onze stad als diamantstad staat op het spel."

Het is onmiskenbaar dat de band tussen het Russische diamantbedrijf Alrosa, haar CEO Sergei Ivanov Jr., Antwerp World Diamond Center (AWDC) en het Antwerpse stadsbestuur innig is. Tijdens het burgemeesterschap van De Wever draafde het stadsbestuur meermaals op in Rusland om er de banden aan te halen met het bedrijf en haar topkader. Bovendien sloot AWDC in december 2021 nog een hernieuwd handelsakkoord af met Alrosa. Eén van de eerste werkbezoeken van Ivanov was aan Antwerpen, in aanwezigheid van een topfunctionaris van Putin’s Ministerie van Financiën.

“Vorige gemeenteraad stemden alle fracties nog een motie om solidariteit te uiten voor Oekraïne en haar strijd tegen Putin”, aldus Staes. “Het mag echter niet bij woorden en moties blijven, er moeten ook daden volgen.” Antwerpen verbood eerder al Russische schepen om deel te nemen aan de Tall Ships Race, maar die eerder symbolische daad betekent weinig in het licht van de blijvende import van Russische diamanten.

Antwerpen ging in 2020 nog een stevig akkoord aan met AWDC rond de rol van diamant in onze stad en de samenwerking met de sector. Met de oorlog in Oekraïne lijken sommige passages relevanter dan ooit. Groen vraagt dan ook om het akkoord aan te grijpen om druk te zetten op de sector. Eén van de belangrijkste doelstellingen in akkoord is 'om de perceptie van de diamantsector in de financiële sector, in lijn te brengen met de realiteit'. Meer dan ooit is de realiteit m.b.t. de Russische diamanthandel en het diamantbedrijf Alrosa er één van verregaande staatsinmenging en verdoken oorlogsfinanciering via o.a. de nauwe samenwerking tussen Alrosa en Gokhran, een fonds voor edelstenen en edele metalen in handen van het Russische ministerie van Financiën.

AWDC haalt in haar eigen missie aan dat men wil blijven investeren om een doorgedreven ethiek binnen de globale diamantwaardeketen te implementeren. Dat dwing je enkel af door ook een duidelijk signaal te sturen dat oorlog en diamanten geen match zijn. Groen Antwerpen vraagt dan ook om de samenwerkingsovereenkomst met AWDC te herbekijken en aan te grijpen in het licht van de actualiteit. “Het akkoord tussen de stad en AWDC voorziet die mogelijkheid en verwijst specifiek naar de actualiteit”, wijst Staes aan. “Het lijkt ons niet meer dan logisch om AWDC aan te spreken over de provisies in het akkoord en de ambities in haar eigen memorandum met betrekking tot mensenrechten, anti-corruptie en witwasproblematieken."

Het samenwerkingsakkoord legt nu reeds disproportioneel veel verantwoordelijkheid bij de stad. Het wordt dan ook tijd dat Antwerpen haar eisen duidelijk formuleert, zodat AWDC haar gewicht in de schaal legt. "Antwerpen dreigt nu een witwashaven te worden voor Russische stenen die de Amerikaanse sancties willen omzeilen", gaat Staes verder. "Er is dan ook nood aan een doorgedreven transparantie in de keten om hier een einde aan te brengen." Tenslotte is AWDC via haar Raad van Bestuur verweven met de Alrosa Alliance. De cocktail van stilzwijgen en verwevenheid is voor Groen een onhoudbare situatie, die immense imagoschade toebrengt aan onze Antwerpse diamanthandel., en een grote impact zal hebben op het consumentenvertrouwen. Nu reeds kijkt de internationale gemeenschap met verbazing naar de rol die de diamanthandel speelt in de financiering van Putin's oorlogsmachine.

Staes besluit: "‘In Antwerp we Speak Diamond’ gaat de slogan, maar met de dag dat Russische bloeddiamanten door onze stad blijven stromen, laat de slogan een wrangere nasmaak in de mond. Als we niet oppassen, dreigt iedereen in de business mee het slachtoffer te worden."